TAM QUÁN

TAM QUÁN là 3 pháp quán để trừ tam độc : Dâm, Nộ, Si.
Quán bất tịnh để trừ dâm căn.
Quán từ bi để trừ nộ khí.
Quán nhân duyên để giải si mê "si ám".
QUÁN BẤT TỊNH để xem xét những chổ dơ nơi thân. Như lục phủ, ngũ tạng, cửu khiếu toàn thân là những vật nhơ nhớp bất tịnh hôi tanh đáng nhờm gớm, không có một chút gì ưa thích được, nhờ đó mà dứt bỏ được ý muốn nhục dục dâm ô.
QUÁN TỪ BI là xem tất cả chúng sanh như mình không khác, đồng thể xác đại đồng bổn thể chơn như nên thương người như thể thương ta, nhờ đó lìa xa sân nộ, oán thù, ganh ghét.
QUÁN NHÂN DUYÊN tức là suy xét 12 nhân duyên theo 2 chiều thuận nghịch từ vô minh đến sinh lão tử, từ sinh lão tử ngược lại vô minh. Nhờ đó mà giác ngộ chơn lý vạn pháp tùy duyên sanh, không có thực chất, như mộng huyển, như ảo như hóa nên không sanh tâm trụ chấp, không sanh khởi vô minh, không dấy khởi vọng tình. Nhờ đó mà trí huệ phật tánh được hồi sinh, có trí huệ được thông minh sáng suốt (dứt si ám). Nếu hành giả tu thiền mà thấy còn tam độc quá nặng thì nên hành thêm tam quán trên đây để giải trừ tam độc.

Kệ diệu pháp (đốn ngộ)

Nay tâm pháp chuyển thành diệu pháp
Giúp thiền nhi xây tháp kim cang
Cả thân tâm tuyệt đối bình an
Lửa ái dục hoàn toàn tắc lịm.